Tero Nauha. Życie w Bytomiu

Projekt Życie w Bytomiu to efekt długofalowej pracy fińskiego artysty Tero Nauhy z mieszkańcami podczas warsztatów dotyczących tematu transformacji. Punktem wyjścia było pytanie: jak życie zmieniło się w ciągu ostatnich dwudziestu lat w Bytomiu - postindustrialnym mieście aglomeracji śląskiej w kontekście przyjęcia neoliberalnej polityki i praw wolnego rynku?

Artysta zadaje pytanie jak wygląda życie w czasach, gdy kapitalizm jest w ciągłym kryzysie? Teraźniejszość to chaotyczna podróż między jednym kryzysem a drugim. Kapitalizm to bałagan, bazuje na sukcesie jednej grupy ludzi. Zamiast koniecznej ilości produkuje nadmiar: obrazów, ludzi, pracy, sztuki... Stąd prowokacyjny tytuł, w którym słowo "życie" jest przekreślone. Mamy życie, ale czy można je uznać za kulturalne lub społeczne, i jakie są koszty jego utrzymania w warunkach neoliberalizmu?

Uczestnicy warsztatów pracowali przy użyciu takich metod jak: wywiad, rysunek, mapowanie, diagram, spacery po mieście. Po zebraniu materiału, warsztatach i rozmowach, następnym krokiem była jego ocena i przetworzenie. Powstała praca nie jest obiektywną dokumentacją kryzysu, ale subiektywną i afektywną interpretacją sytuacji, zdarzeniem z życia w Bytomiu.

Zgromadzony od początku 2012 roku materiał posłużył do napisania scenariusza złożonego z 99 scen, będących poetycką interpretacją zebranych narracji. Na tej podstawie powstała praca przyjmująca formę przemyślanego działania, które jest powtarzane w trakcie wystawy, video, instalacji oraz performance na temat życia w Bytomiu.

Przedmiotem badań artysty jest schizoanaliza w podmiotowości współczesnej i teatrze. Teoria schizoanalizy została opracowana przez francuskiego psychoanalityka i filozofa Felixa Guattari'ego (wraz z Gilles'em Deleuze), jako próba nadania formy dla potencjalności życia we współczesnym społeczeństwie kapitalistycznym. Projekt bytomski jest częścią pracy doktoranckiej na Akademii Teatralnej w Helsinkach.

Projekt powstał we współpracy z Karoliną Kucią, polską performerką mieszkającą w Helsinkach, która będzie oceniać materiał i stworzy jego kontynuację, reinterpretację.

 

Tero Nauha (ur. 1970) jest fińskim artystą zajmującym się sztuką wizualną i performance. Tworzył w Europie, Stanach Zjednoczonych, Ameryce Południowej, Afryce i Azji. Jego projekty często powstają na zasadzie współpracy, partycypacji i interakcji. Jest zainteresowany kategorią subiektywności w kontekście neoliberalnej ekonomii. Współpracuje z polską artystką Karoliną Kucią w grupie Kukkia oraz w grupie teatralnej Houkka Brothers z Pietu Pietiainenen, Kristianem Smedą i Juha Valkeapaa'nem. Tero Nauha jest członkiem i założycielem "molekularnej" organizacji w Helsinkach, skupiającej się na politycznych i artystycznych projektach w kontekście kapitalizmu kognitywnego.

strona internetowa projektu: http://lifeinbytom.org

Projekt powstał dzięki wsparciu Akademii Teatralnej w Helsinkach, TAhTO Research School w Helsinkach, Performance Matters w Londynie, FRAME Visual Arts Finland, New Performance Festival w Turku, AVEK w Helsinkach i Finnish Art Council.

Projekt odbywa się w ramach programu Kroniki Prace społeczne realizowanego dzięki środkom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.



o projekcie: PRACE SPOŁECZNE / SOCIAL WORKS

Prace społeczne (Social works) to półroczny program, którego celem jest ukazanie potencjału sztuki współczesnej w polu społecznym. Prace społeczne stawiają pytanie i próbują udzielić odpowiedzi, czy możliwe jest dokonanie zmiany przynoszonej przez działanie artysty we współpracy z reprezentującymi różne społeczności mieszkańcami miasta czy regionu.

Program Prac społecznych jest konsekwencją dotychczasowych działań Kroniki, której podstawowym założeniem programowym jest eksplorowaniem związków pomiędzy współczesną teorią i praktyką artystyczną a etyką, polityką i naukami społecznymi, edukacją, alternatywną turystyką i architekturą. Kronika jest miejscem produkcji wiedzy.

Program wynika z kilkuletnich doświadczeń realizacji projektu Alternatif Turistik oraz długofalowych działań krytycznych i edukacyjnych.

Działanie w trudnym potransformacyjnie terenie, regionie o wielu problemach społecznych wymaga stałego stawiania sobie pytania o funkcję sztuki oraz jej efekt.

Prace społeczne stanowią odpowiedź na realne, zaobserwowane potrzeby. Nadszedł czas na zmianę paradygmatu - z działania dla publiczności na wzmacnianie i wytwarzanie świadomych społeczności. To podejście będzie kontynuowane w ramach przyszłych projektów, dla których bazę będą stanowić doświadczenia wyniesione z ?Prac społecznych?. Ciekawsze dla sztuki jest stymulujące działanie w realnej rzeczywistości, niż tylko odtwarzanie rytuałów uczestnictwa w systemie produkcyjnym art-worldu.

Sztuka testuje / przesuwa granice przyjęte przez społeczeństwo.

Sztuka to samouczące się narzędzie, elastyczne - oportunistycznie dopasowujące się do szybkich zmian dzisiejszego świata. Sztuka jako eksperymentalna droga poznania, intensywna forma życia, jawi się jako oferta tam, gdzie inne dziedziny bałyby się zaryzykować eksperymentu, gdzie ogranicza je racjonalność, służąca w prostej linii np. gospodarczemu neoliberalizmowi.

Instytucje sztuki, artyści, kuratorzy, cały system art-worldu wydaje się być potężnym narzędziem komunikacji i perswazji. A jednak członkowie tego systemu nie wykorzystują owego potężnego mechanizmu, który posiadają. Bądź wykorzystują go zawsze tak samo - do skutecznego przekonywania, że jedynym prawomocnym dla sztuki modelem pytań są zagadki nierozstrzygalne, a jedynym modelem odpowiedzi - paradoks. Aparat sztuki jest ślepy, nie ma kierunku w którym zmierza, ani celu który warto osiągnąć. Choć mógłby być, na wzór dyskursów akademickich, mocnym kanałem oddziaływania, pełnoprawnym uczestnikiem i współtwórcą debaty o kształcie rzeczywistości i sposobach przeżywania świata.

Odważmy się więc używać nieprawomocnego języka sztuki do formułowania realnych żądań. Jeżeli myślimy o sztuce poważnie powinniśmy przyjąć wiedzę, którą produkuje i wprowadzać ją w nasze życie.

Stanisław Ruksza, dyrektor artystyczny Kroniki

 

Tero Nauha  Life in Bytom

as a part of Social works

24th November 2012 - 26th January 2013
opening: 24th November (Saturday) 2012 , 19:00

performances: 24th November, 19th, 20th, 27th, 28th December

curator: Stanisław Ruksza, cooperation: Radek Ćwieląg

 

Life in Bytom

"From the beginning of 2012 I have been visiting Bytom for several times. These visits have comprised with workshops, interviews, field trips and other events. In between the visits I was working with the material gathered in Helsinki, where I am doing my doctoral studies in the Theatre Academy. This project is part of these studies. My background is in visual and performance art, but my work has a strong foundation on theory, also. Therefore, this project has a theoretical questions as well: the questions around subjectivity, affect, plasticity and agency. However, this project is not about theory, and it is not an illustration of theory.

My starting point was to ask, how life has changed in past twenty years in this particular context of Bytom - a post-industustrial town in Upper Silesia? I cannot say I have any objective answers for that, but I have encountered many individual and singular stories and events, which are not only particular, but I would say more general in the life of neo-liberal Europe. Thus, my work does not frame itself only in Bytom, the origin of the project, but touches upon many events, attributes and phenomenons, which we can locate in different parts of Europe, and different paths of life, right now.

Capitalism is in a perpetual crisis, a messy journey from one crisis to another. A factory becomes obsolete in the similar way as a clerk in the bank may not become obsolete, but his or her tasks are reconfigured to fit into the new. Capitalism is a mess. It lives from the success of others, build upon the nescessary amount of excess - excess of images, people, labour, art, and other productions. Thus, the provocative strikethrough in the title, where the word 'life' is penciled over. We have a life, but do we have a life, which would be considered culture or social, and what are the expenses of maintaining that in such conditions as neo-liberalism?

After collecting material, having workshops and interviews, the next step was to assess and process the material. This is not an objective documentation of the crisis, but a subjective and affective interpretation of the situation, the event of life in Bytom. The project takes a form of a scripted performance, which is repeated during the exhibition, a video, installationfrom and a publication will be printedm which will be launched in the end of the exhibition. Aside from this Karolina Kucia, a performance artist originally from Poland, now living in Helsinki, will assess my material and will produce an extension of my project: a second interpretation of this material and my subjective process of a performance artist in Bytom. She will be producing a piece, which focuses on the lapses and cul-de-sac?s of my project. This project will be presented during the exhibition, as well.

All of te works are based on the encounters, meetings, interviews, workshops, images, reflections, recordings, archives, questionnaires from Bytom. It is a poetic interpretation of these narratives, leading to a scripted performances. Aside from this project is a reflection of artist's projections and desires - how life becomes interpreted and structured. It is a reflection, which is not disinterested, but loaded. What is he looking for in such a place? How can this performance, which is a subjective interpretation relate to the matter of the heterogeneous information and reality of this city? This project is not a documentary of a post-industrial city, but and affective report or articulation of some problems, hopes, antagonisms and flows that has come across, and hopefully reflect much larger scale of íssues, than have come accross only in Bytom.

This project is an articulation of tensions, that we come accross in everyday life and in particular situations in neo-liberal Europe. However, it is not a coherent document of a reality, but a subjective articulation.

During this process, I have came accross with many people in Bytom, to whom I owe my warmest thanks and acknowledgements. Here, I mean direct personal contacts, and not only institutions. Without naming all of them directly, I pass my thanks to those people."

Tero Nauha

 

Project is supported by CSW Kronika, Theatre Academy in Helsinki, TAhTO Research School in Helsinki, Performance Matters in London, FRAME-fund in Finland, New Performance Festival in Turku, AVEK in Helsinki and Finnish Art Council.

Project is shown as a part of Kronika's cycle Social works and is supported by Ministry of Culture and National Heritage in Poland.

 

  • Wystawa
  • 24 listopada 2012 ‒ 26 stycznia 2013
  • kurator: Stanisław Ruksza
  • artysta: Tero Nauha
  • współpraca: Radek Ćwieląg
  • w ramach programu Kroniki „Prace społeczne”
  • Zrealizowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
wróć do: Wystawy / 2012